ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ

Η Ακαδημαϊκή Κίνηση Α.Π.Θ. ανακοινώνει τη σύνθεση του σχήματος της για τις Πρυτανικές εκλογές στις 17 Μαΐου 2010, στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, του οποίου ηγείται ως υποψήφιος πρύτανης ο κ. Στέργιος Λογοθετίδης, καθηγητής του Τμήματος Φυσικής Α.Π.Θ. Υποψήφιοι αντιπρυτάνεις είναι η κ. Ελπίδα-Νίκη Εμμανουήλ-Νικολούση, καθηγήτρια Ιατρικής Σχολής, ο κ. Κωνσταντίνος Κατσιφαράκης, καθηγητής του Τμήματος Πολιτικών Μηχανικών και ο κ. Μιλτιάδης Κωνσταντίνου, καθηγητής του Τμήματος Θεολογίας του Α.Π.Θ.

Οι Πρυτανικές Εκλογές του 2010 πραγματοποιούνται σε μια περίοδο που το Πανεπιστήμιο, η Παιδεία και η Ελληνική Κοινωνία γενικότερα
αντιμετωπίζουν μια σειρά από οξυμένα προβλήματα. Η Πανεπιστημιακή κοινότητα καλείται να αποφασίσει και να καθορίσει με την ψήφο της τον προσανατολισμό 
και την πορεία του ΑΠΘ μέσω αυτών που θα επωμισθούν την ευθύνη της διοίκησής του την επόμενη τετραετία.

Ο αγώνας για ένα Σύγχρονο, Δημοκρατικό, Δημόσιο και Αυτοδύναμο Πανεπιστήμιο είναι οι βασικές αρχές και θέσεις μας στις οποίες στηρίζεται η «ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΗ ΚΙΝΗΣΗ»

ΓΙΑ ΤΗΝ

ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΗ ΚΙΝΗΣΗ ΑΠΘ

ΣΤΕΡΓΙΟΣ ΛΟΓΟΘΕΤΙΔΗΣ,

ΥΠΟΨΗΦΙΟΣ ΠΡΥΤΑΝΗΣ

Η Διεπιστημονική Ερευνα στο ΑΠΘ Μοχλός Πνευματικής & Οικονομικής Ανάπτυξης

Γράφει ο Στέργιος Λογοθετίδης, καθηγητής στο τμήμα Φυσικής της σχολής Θετικών Επιστημών του Αριστοτέλειου Πανεπιστήμιου Θεσσαλονίκης

Αναδημοσίευση από ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ

Η ταχύτατη ανάπτυξη των επιστημών και των νέων τεχνολογιών και η παγκοσμιοποίηση αλλάζουν τον τρόπο της επικοινωνίας, της εκπαίδευσης και της ερευνητικής διαδικασίας. Ο συνδυασμός αυτών των αλλαγών οδήγησε τα τελευταία χρόνια στην ανάπτυξη της διεπιστημονικής προσέγγισης της έρευνας και έκανε επιτακτική την ανάγκη διαλόγου και συνεργασίας μεταξύ των διαφορετικών επιστημών (φυσικής, χημείας, βιολογίας, μηχανικής, ιατρικής, αρχαιολογίας κ.ά.).

Είναι φανερό πως περνάμε από το μοντέλο της ατομικής ή προσωπικής έρευνας ή της έρευνας των μικρών εργαστηρίων σε αυτό της ομαδικής προσπάθειας μεταξύ διαφορετικών ερευνητικών ομάδων σε πανεπιστήμια και ερευνητικά κέντρα. Ωστόσο μέχρι στιγμής σημειώνεται έλλειψη κατάλληλου οργανωτικού πλαισίου και χρηματοδότησης, παράγοντες που είναι απαραίτητοι για τον συντονισμό, την ενίσχυση και τη χάραξη πορείας, προς την οποία η συνεργασία μεταξύ των επιστημών θα γίνει αποτελεσματικότερη. Στην υλοποίηση αυτών των στόχων μόνο η διοίκηση του πανεπιστημίου, η περιφέρεια ή το υπουργείο Παιδείας μπορούν να συμβάλλουν.

Στο ΑΠΘ, αν και τα τελευταία χρόνια παρατηρείται αύξηση του αριθμού των μεταπτυχιακών προγραμμάτων που οργανώνονται γύρω από την έννοια της διεπιστημονικότητας, φαίνεται πως ακόμη επικρατεί μια τάση απομόνωσης και έλλειψης διαλόγου ανάμεσα σε τμήματα, εργαστήρια και ερευνητικές ομάδες. Στην πράξη είναι πλέον ώρα να σκεφτούμε πώς η διεπιστημονική συνεργασία μπορεί να αξιοποιηθεί και να εφαρμοστεί ακόμη και στα προπτυχιακά προγράμματα σπουδών που προσφέρουμε στους φοιτητές μας. Η συζήτηση αυτή έχει αρχίσει εδώ και αρκετά χρόνια στη σχολή Θετικών Επιστημών και θέλω να πιστεύω πως σύντομα θα προχωρήσουμε στην υλοποίησή της.

Η δημιουργία νέων γνωστικών αντικειμένων, στα οποία το πανεπιστήμιο καλείται να ανταποκριθεί, απαιτεί αντίστοιχα και τη δημιουργία νέων προπτυχιακών προγραμμάτων σπουδών που θα ανταποκρίνονται στις ανάγκες της κοινωνίας μας. Στα νέα αυτά προγράμματα σπουδών θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη η θέση του ελληνικού πανεπιστημίου στο διεθνές περιβάλλον, η ταχύτητα των παρατηρούμενων αλλαγών και οι πρακτικές ανάγκες των φοιτητών. Οι φοιτητές ακολουθούν συχνά ένα μη ευέλικτο πρόγραμμα σπουδών, που δεν ανταποκρίνεται στις σύγχρονες επιστημονικές εξελίξεις, με αποτέλεσμα να μην αναπτύσσουν κριτική σκέψη, δημιουργικότητα και αυτονομία.

Επίσης, οι διεπιστημονικές συνεργασίες εντός των πανεπιστημίων αποτελούν έναν τρόπο εξοικονόμησης κονδυλίων με τη συγκρότηση κεντρικών ερευνητικών υποδομών και δράσεων, στις οποίες οι πανεπιστημιακοί ερευνητές θα μπορούν να έχουν πρόσβαση και να τις αξιοποιούν κατάλληλα. Αυτή τη στιγμή στο ΑΠΘ υπάρχουν ερευνητικές υποδομές, οι οποίες θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν πολύ πιο αποτελεσματικά για τις ερευνητικές και εκπαιδευτικές ανάγκες του ιδρύματος. Φυσικά τα παραπάνω προϋποθέτουν την καλύτερη κεντρική οργάνωση και υποστήριξη για τον συντονισμό του ερευνητικού έργου και τη μεγιστοποίηση των αποτελεσμάτων των περίπου 250 διάσπαρτων και μεμονωμένων εργαστηρίων στο ΑΠΘ.

Πριν από λίγες ημέρες ανακοινώθηκε στο ΑΠΘ η ίδρυση του Κέντρου Διεπιστημονικής Έρευνας και Καινοτομίας (ΚΕΔΕΚ), το όποιο στοχεύει να δώσει λύσεις σε πολλά από τα παραπάνω ζητήματα και να δημιουργήσει προσδοκίες γρήγορης ανάπτυξης στην περιοχή μας. Η οργάνωσή και η λειτουργία του όμως απαιτούν σοβαρές ενέργειες και πρωτοβουλίες από τις επόμενες πρυτανικές αρχές, καθώς θα πρέπει να εκπονηθεί ο εσωτερικός κανονισμός, να χωροθετηθεί και να συνταχθεί η κτιριολογική μελέτη. Βεβαίως το σημαντικότερο όλων είναι να εξασφαλισθεί η χρηματοδότηση για τις κτιριακές και τις εργαστηριακές υποδομές του ΚΕΔΕΚ με ποσό που θα πλησιάζει τα 100 εκατομμύρια ευρώ.

Η συζήτηση για τη διεπιστημονικότητα οφείλει να έχει ως γνώμονα την ποιότητα της παρεχόμενης εκπαίδευσης. O όρος δεν πρέπει να μένει χωρίς ουσιαστικό αντίκρισμα και περιεχόμενο, αντιθέτως πρέπει να αποτελέσει τη βασική αρχή που θα επιτρέψει στο πανεπιστήμιο να διαφυλάξει τον δημόσιο χαρακτήρα του και να παρουσιάσει γόνιμες και δημιουργικές λύσεις για την ελληνική κοινωνία. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί το διεπιστημονικό μεταπτυχιακό πρόγραμμα σπουδών στο ΑΠΘ “Νανοεπιστήμες και Νανοτεχνολογίες”, που ξεκίνησε το 2002 και έχει δημιουργήσει μια δυναμική πλατφόρμα από επιπλέον δράσεις που συνδέονται με την εκπαίδευση εκατοντάδων μεταπτυχιακών σπουδαστών από διάφορα τμήματα (φυσικής, χημείας, βιολογίας, χημικών μηχανικών, ιατρικής κτλ.), την έρευνα και υποστήριξη δεκάδων υποψηφίων διδακτόρων, την ετήσια οργάνωση στη Θεσσαλονίκη δύο διεθνών συνεδρίων με σχετικά αντικείμενα, τη δικτύωση 200 ερευνητικών εργαστηρίων σε τοπικό και διεθνές επίπεδο και την πληθώρα των εφαρμογών. Στόχος μας λοιπόν είναι η διεκδίκηση περισσότερων κονδυλίων από την πολιτεία και την Ευρωπαϊκή  Ένωση προς την κατεύθυνση της ενίσχυσης της βασικής και εφαρμοσμένης έρευνας, διότι η αξιοποίηση των αποτελεσμάτων της μπορεί να αποτελέσει βασική πηγή δημιουργίας πνευματικού και οικονομικού πλούτου για μια χώρα με τα δεδομένα και το μέγεθος της Ελλάδος.

Τέλος, η ενίσχυση της διεπιστημονικότητας πρέπει να συνδυάζεται με τη διάχυση και την αξιοποίηση των ερευνητικών αποτελεσμάτων προς την κοινωνία, καθώς μπορούν να συμβάλλουν στην πνευματική και οικονομική ανάπτυξη μιας χώρας. Η ενίσχυση της έρευνας, η δημιουργία τεχνογνωσίας και η αξιοποίησή τους στην Ελλάδα είναι απαραίτητα στοιχεία για τη μελλοντική της πορεία. Τα πανεπιστήμια και τα ερευνητικά κέντρα έχουν ανάγκη μια σταθερή μεσοπρόθεσμη και μακροπρόθεσμη πολιτική ενίσχυσης της έρευνας, ενώ είναι απαραίτητη και επιβάλλεται να επιτευχθεί η διαφάνεια στη διαχείριση των πόρων που δαπανώνται για αυτήν.

Το Ελληνικό Πανεπιστήμιο απέναντι στις σημερινές προκλήσεις

Γράφει ο Στέργιος Λογοθετίδης, Καθηγητής του τμήματος Φυσικής της Σχολής Θετικών Επιστημών του Αριστοτέλειου Πανεπιστήμιου Θεσσαλονίκης.

Αναδημοσίευση από voria.gr.

Σε μια εποχή που το περιβάλλον αποτελεί μείζον πρόβλημα, θα πρέπει το Πανεπιστήμιο να αποτελέσει το παράδειγμα και να πρωτοπορήσει στέλνοντας σαφές μήνυμα προς την κοινωνία

Απέναντι στις προκλήσεις που φέρνει η νέα εποχή θα πρέπει να αναλάβουμε όλοι τις ευθύνες μας και να αναζητήσουμε τολμηρές λύσεις προκειμένου να διαφυλάξουμε και να δυναμώσουμε το Δημόσιο και Δημοκρατικό Χαρακτήρα του Ελληνικού Πανεπιστημίου. Θεμελιώδες συστατικό του Πανεπιστημίου είναι η ελευθερία της έκφρασης και η στενή συνεργασία και ανταλλαγή ιδεών μεταξύ των μελών της Πανεπιστημιακής κοινότητας. Η πρόκληση της διεπιστημονικότητας αφορά τόσο τα προγράμματα σπουδών όσο και τον τρόπο που οργανώνεται η έρευνα εντός του πανεπιστημίου. Με τον τρόπο αυτό μπορούν να εξοικονομηθούν πόροι με την καλύτερη διαχείριση του επιστημονικού τεχνολογικού και μηχανολογικού εξοπλισμού των πανεπιστημίων.  Επιπλέον, θα πρέπει να ενισχύσουμε την βασική έρευνα η οποία μπορεί να έχει πολλαπλά οφέλη για τη χώρα μας και να δώσουμε έμφαση στη δημιουργία νέων εργαστηρίων και ερευνητικών ινστιτούτων, μέσα στα οποία θα συγκεντρωθούν οι κύριες ερευνητικές δραστηριότητες του Πανεπιστημίου. Φυσικά όλες αυτές οι προσπάθειες θα πρέπει να βασίζονται σε διαφανείς διαδικασίες που θα αφορούν τόσο τον τρόπο λήψης αποφάσεων σε διοικητικό επίπεδο όσο και στο παρεχόμενο εκπαιδευτικό και ερευνητικό έργο των τμημάτων και του Πανεπιστημίου συνολικά.

Η ομαλή λειτουργία ενός Πανεπιστημίου συνδέεται κύρια με το ανθρώπινο δυναμικό του στο οποίο περιλαμβάνονται όχι μόνον οι καθηγητές και οι διδάσκοντες, το τεχνικό και διοικητικό προσωπικό αλλά βεβαίως και οι φοιτητές και οι μεταπτυχιακοί σπουδαστές, τους οποίους καλείται να μορφώσει, εκπαιδεύσει και να ειδικεύσει. Ανάμεσα στους κύριους στόχους του πανεπιστημίου θα πρέπει να είναι η σωστή στελέχωση και η υψηλή αποδοτικότητα του ανθρώπινου δυναμικού, σε συνδυασμό με τις κατάλληλες συνθήκες εργασίας και διαβίωσης στις Πανεπιστημιακές εγκαταστάσεις.

Άλλωστε σε μια εποχή που το περιβάλλον αποτελεί μείζον πρόβλημα, θα πρέπει το Πανεπιστήμιο να αποτελέσει το παράδειγμα και να πρωτοπορήσει στέλνοντας σαφές μήνυμα προς την κοινωνία. Από την άλλη πλευρά επιβάλλεται να επανεξεταστεί και να τεθεί σε νέα βάση η χωροταξική τοποθέτηση των Πανεπιστημίων και η άμεση επέκταση και εξεύρεση νέων και κατάλληλων για την σημερινή εποχή χώρων και εγκαταστάσεων.

Η ταχύτατη αλλαγή που παρατηρείται στο επιστημονικό και πολιτιστικό περιβάλλον απαιτεί την ανανέωση των Προγραμμάτων Σπουδών των τμημάτων τα οποία θα πρέπει να συνδυάζουν την ευελιξία και λειτουργικότητα στις διαδικασίες της διδασκαλίας και την ενίσχυση των κονδυλίων που δαπανώνται προς την έρευνα. Την ίδια στιγμή είναι απαραίτητη η άμεση διαδικασία αξιολόγησης και ελέγχου όλων των λειτουργιών και δράσεων του πανεπιστημίου και ο συνεχής έλεγχος της ποιότητας. Τα βήματα αυτά θα βελτιώσουν σημαντικά το επίπεδο των παρεχόμενων σπουδών και απαιτούν την ευρύτερη συνεργασία όλων μας με συνέπεια, διεκδίκηση και όραμα. Τέλος, σημαντική προσπάθεια θα πρέπει να γίνει ώστε οι μέθοδοι διδασκαλίας και εκπαίδευσης να συνδυαστούν αρμονικά με την εισαγωγή και την αξιοποίηση των νέων ψηφιακών τεχνολογιών και την ενίσχυση της εξ’ αποστάσεως διδασκαλίας. Με τον τρόπο αυτό μπορούν να απλοποιηθούν πολλές διαδικασίες και ταυτόχρονα να στηριχθεί αποτελεσματικά το εκπαιδευτικό και ερευνητικό έργο των ιδρυμάτων.

Για να πετύχουν τα παραπάνω, ζητούμενα είναι η καλλιέργεια ερευνητικής κουλτούρας και η ουσιαστική συμμετοχή των φοιτητών και των μεταπτυχιακών φοιτητών στη διαδικασία της εκπαίδευσης και της δημιουργίας νέας γνώσης. Απαιτείται η αξιοποίηση και διαχείριση των πόρων και της περιουσίας των Πανεπιστημίων καθώς και η αναβάθμιση του ρόλου της Επιτροπής Κοινωνικής πολιτικής η οποία θα πρέπει να βοηθήσει τους φοιτητές ώστε να νοιώσουν το Πανεπιστήμιο κοντά τους και να γίνουν ενεργά μέλη της ακαδημαϊκής κοινότητας. Στο σημείο αυτό θα πρέπει να τονίσουμε την ανάγκη καθιέρωσης υποτροφιών προς τους μεταπτυχιακούς φοιτητές και του μεταδιδακτορικούς ερευνητές προκειμένου να προχωρούν απρόσκοπτα στην έρευνά τους. Το πανεπιστήμιο πρέπει να γίνει ένας ζωντανός πυρήνας γνώσης και δημιουργίας ώστε να συμβάλλει ουσιαστικά στην αντιμετώπιση των προβλημάτων που φέρνει ο 21ος αιώνας.

Ο Ρόλος του ΑΠΘ στην Θεσσαλονίκη

Αναδημοσίευση από Εφημερίδα “Αγγελιοφόρος”, 14/02/2010.

Γράφει ο Στέργιος Λογοθετίδης, Καθηγητής του τμήματος Φυσικής της Σχολής Θετικών Επιστημών του Αριστοτέλειου Πανεπιστήμιου Θεσσαλονίκης.

Στο ξεκίνημα του 21^ου αιώνα με τις ραγδαίες επιστημονικές και τεχνολογικές εξελίξεις, το Πανεπιστήμιο διαδραματίζει κυρίαρχο ρόλο στην εξέλιξη και την ευημερία κάθε κοινωνίας. Η έρευνα, η επιστήμη και η τεχνολογία, η ποιότητα της παρεχόμενης εκπαίδευσης, η κουλτούρα και νοοτροπία που καλλιεργεί αποτελούν όχι μόνον την έκφραση και τον πλούτο του σύγχρονου Πανεπιστημίου, αλλά και τον μοχλό της οικονομικής, κοινωνικής και πολιτιστικής ανάπτυξης κάθε τόπου.

Σε μια περίοδο, όπου το επιστημονικό και ερευνητικό επίπεδο των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης ανέρχεται με ταχύτατους ρυθμούς, οι συνθήκες στην Ελλάδα, και κυρίως η χρηματοδότηση της έρευνας και της παιδείας, βρίσκονται στο χειρότερο δυνατό σημείο. Το Πανεπιστήμιο μας βρίσκεται αντιμέτωπο με μια συστηματική δημόσια υπο-χρηματοδότηση, με την αμφισβήτηση της δημόσιας και δωρεάν εκπαίδευσης, με την συνεχή αδιαφορία των τοπικών αρχών και φορέων, και με το γεγονός ότι η ηγεσίες του ΑΠΘ τις τελευταίες δεκαετίες δεν κατάφεραν να κινητοποιήσουν τις δημιουργικές δυνάμεις της Πανεπιστημιακής κοινότητας, οδηγώντας το σε περιθωριοποίηση, αδιαφάνεια και μια ιδιότυπη εσωστρέφεια.

Όλα αυτά έχουν ως αποτέλεσμα να βιώνουμε την καθημερινή υποβάθμιση του μεγαλύτερου Ελληνικού Πανεπιστημίου, εξαιτίας της αδυναμίας αξιοποίησης ευκαιριών χωροταξικής ανάπτυξης, αποδιάρθρωσης των υπαρχουσών υποδομών, μηδαμινής δημιουργίας νέων εργαστηρίων – εγκαταστάσεων και σύγχρονου εξοπλισμού, υποβάθμισης της ποιότητας του εκπαιδευτικού και ερευνητικού έργου του και της ποιότητας της καθημερινής μας ζωής, έλλειψης στρατηγικής διάχυσης και μεταφοράς στην κοινωνία της παραγόμενης γνώσης.

Οι συνέπειες όλων αυτών είναι όχι μόνον ανυπολόγιστες για το μέλλον των περίπου 12000 νέων επιστημόνων (πτυχιούχων, μεταπτυχιακών και διδακτόρων), που ετήσια αποφοιτούν από το ΑΠΘ, αλλά και δραματικά αρνητικές για την ανάπτυξη και πρόοδο της τοπικής και ελληνικής κοινωνίας, που στερείται την απαιτούμενη εξειδικευμένη γνώση των χιλιάδων αποφοίτων του και προτάσεων που θα βελτίωναν την καθημερινή μας ζωή. Η αύξηση των ερευνητικών κονδυλίων που εισρέουν στο Α.Π.Θ. σε συνδυασμό με την καλύτερη διαχείριση τους είναι απαραίτητη προκειμένου να διευκολυνθούν οι μεταπτυχιακοί φοιτητές και μεταδιδακτορικοί ερευνητές να προχωρήσουν την έρευνά τους αλλά και η παραγόμενη γνώση μπορεί να συμβάλλει στην οικονομική και πνευματική αναβάθμιση της ευρύτερης περιοχής. Τέλος, σημαντική είναι η ανάπτυξη νέων δεσμών συνεργασίας με Πανεπιστήμια και Ερευνητικά Κέντρα του Εξωτερικού καθώς και η ενδυνάμωση των ήδη υπαρχόντων συνεργασιών.

Βασικό κριτήριο αξιολόγησης του κύρους και της λειτουργίας του Πανεπιστημίου είναι το επίπεδο πολιτισμού, που παράγει και προάγει, καθώς και η προσφορά και ο βαθμός αλληλεπίδρασής με την κοινωνία. Η δράση προς αυτή την κατεύθυνση θα πρέπει να περιλαμβάνει την ανάπτυξη και ενίσχυση οργανωμένων πολιτιστικών παρεμβάσεων, όπως π.χ. η Ορχήστρα και η Φοιτητική Εβδομάδα, για την ανάδειξη του Πανεπιστημίου ως χώρου δημιουργίας γνώσης και παραγωγής πολιτισμού αλλά και η σύνδεσή του με τους Διεθνείς  θεσμούς της Θεσσαλονίκη όπως το Φεστιβάλ Κινηματογράφου, η Φωτογραφική Biennale κ.α.

Η ανάδειξη της Θεσσαλονίκης, ως πόλου Επιστήμης – Έρευνας & Καινοτομίας και κέντρο Πολιτισμού και Τεχνών στην περιοχή της Νοτιοανατολικής Ευρώπης δεν μπορεί να καθυστερήσει άλλο. Το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο έχει ένα πολύ σημαντικό ρόλο να παίξει σε αυτή την κατεύθυνση τόσο με τις υλικοτεχνικές υποδομές του όσο και με το τεράστιο ανθρώπινο δυναμικό του. Ο ρόλος που καλείται να παίξει το ΑΠΘ συνδέεται άμεσα με την διαμόρφωση και πρόοδο της κοινωνία του αύριο.

Το πανεπιστήμιο που θέλουμε

Αναδημοσίευση από Εφημερίδα ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ, 14/02/2010

Γράφει ο Στέργιος Λογοθετίδης, Καθηγητής του τμήματος Φυσικής της Σχολής Θετικών Επιστημών του Αριστοτέλειου Πανεπιστήμιου Θεσσαλονίκης

Στο νέο παγκοσμιοποιημένο περιβάλλον τίθεται μια σειρά ζητημάτων τα οποία, παρά τις παγκόσμιες διαστάσεις τους, φαίνεται πως απαιτούν τοπικές δράσεις και λύσεις. Στο πλαίσιο αυτό θα πρέπει να συζητηθεί και να κατανοηθεί το νέο πλαίσιο της λειτουργίας του πανεπιστημίου και οι ευκαιρίες που γεννώνται για την παραπέρα ανάπτυξη και συμμετοχή του στα κοινωνικά δρώμενα.

Η έρευνα, η επιστήμη και τεχνολογία, η ποιότητα της παρεχόμενης εκπαίδευσης, η κουλτούρα και η νοοτροπία που καλλιεργεί αποτελούν όχι μόνον την έκφραση και τον πλούτο του σύγχρονου πανεπιστημίου, αλλά και τον μοχλό και το μέσο της οικονομικής, κοινωνικής και πολιτιστικής ανάπτυξης και προόδου. Απέναντι στις προκλήσεις που φέρνει η νέα εποχή θα πρέπει να αναλάβουμε όλοι τις ευθύνες μας και να αναζητήσουμε τολμηρές λύσεις προκειμένου να διαφυλάξουμε και να δυναμώσουμε τον δημόσιο χαρακτήρα του ελληνικού πανεπιστημίου. Αποτελεί καθήκον μας άλλωστε απέναντι στους σημερινούς φοιτητές μας και αυριανούς πολίτες, που καλούμαστε να εκπαιδεύσουμε, αλλά και προσωπικό στοίχημα του καθένα από εμάς που έχουμε αφιερώσει μεγάλο κομμάτι της ζωής μας στην ακαδημαϊκή διδασκαλία και την έρευνα.

Θεμελιώδες συστατικό του πανεπιστημίου είναι η ελευθερία της έκφρασης και η στενή συνεργασία και ανταλλαγή ιδεών μεταξύ των μελών της πανεπιστημιακής κοινότητας. H άμεση αλληλεπίδραση μεταξύ των διδασκόντων και διδασκομένων στους τομείς της διδασκαλίας και της έρευνας και η ανάπτυξη του διεπιστημονικού διαλόγου μεταξύ των τμημάτων και σχολών, παίζουν τον κυρίαρχο ρόλο στην εκπαιδευτική και επιστημονική λειτουργία του πανεπιστημίου. Σε ένα τέτοιο πανεπιστήμιο οι πανεπιστημιακές αρχές οφείλουν όχι μόνο να εγγυώνται και να διασφαλίζουν την ακαδημαϊκή ελευθερία και ισοτιμία σε όλα τα επίπεδα και για όλα τα μέλη της πανεπιστημιακής κοινότητας, αλλά και να τη συνδέουν και να φέρνουν τις προσπάθειες και τα αποτελέσματά της με τον πιο κατάλληλο και αποδοτικό τρόπο στην κοινωνία. Κάθε τέτοια προσπάθεια θα πρέπει να βασίζεται σε διαφανείς διαδικασίες που θα αφορούν τόσο τον τρόπο λήψης αποφάσεων σε διοικητικό επίπεδο όσο και στο παρεχόμενο εκπαιδευτικό και ερευνητικό έργο των τμημάτων και του πανεπιστημίου συνολικά. Τα τελευταία χρόνια ήρθαν στο φως της δημοσιότητας διάφορες παρατυπίες που σημειώθηκαν σε πανεπιστημιακά ιδρύματα, με αποτέλεσμα την απαξίωση του πανεπιστημίου και του ακαδημαϊκού δασκάλου στη συνείδηση του κόσμου. Τα παραπάνω έρχονται να συμβάλουν ακόμα περισσότερο στη δημιουργία ενός κλίματος εσωστρέφειας σε μια περίοδο που το πανεπιστήμιο θα έπρεπε να πρωτοπορεί και να καθοδηγεί την κοινωνία μας.

Η ομαλή λειτουργία ενός πανεπιστημίου συνδέεται κύρια με το ανθρώπινο δυναμικό του, στο οποίο περιλαμβάνονται όχι μόνον οι καθηγητές και οι διδάσκοντες, το τεχνικό και διοικητικό προσωπικό, αλλά βεβαίως και οι φοιτητές και οι μεταπτυχιακοί σπουδαστές, τους οποίους καλείται να μορφώσει, να εκπαιδεύσει και να ειδικεύσει. Ανάμεσα στους κύριους στόχους του πανεπιστημίου θα πρέπει να είναι η σωστή στελέχωση και η υψηλή αποδοτικότητα του ανθρώπινου δυναμικού, σε συνδυασμό με τις κατάλληλες συνθήκες εργασίας και διαβίωσης στις πανεπιστημιακές εγκαταστάσεις. Το τελευταίο επιβάλλει να επανεξεταστεί και να τεθεί σε νέα βάση η χωροταξική τοποθέτηση των πανεπιστημίων και η άμεση επέκταση και εξεύρεση νέων και κατάλληλων για τη σημερινή εποχή χώρων και εγκαταστάσεων. Από την άλλη μεριά, με βάση το νέο επιστημονικό-τεχνολογικό και πολιτιστικό περιβάλλον απαιτείται: α) η ανανέωση των προγραμμάτων σπουδών των τμημάτων, τα οποία θα πρέπει να συνδυάζουν την ευελιξία και λειτουργικότητα στις διαδικασίες της διδασκαλίας, β) η ενίσχυση της έρευνας και η δημιουργία νέων εργαστηρίων και ερευνητικών ινστιτούτων, μέσα στα οποία θα συγκεντρωθούν οι κύριες ερευνητικές δραστηριότητες του πανεπιστημίου, και γ) η άμεση διαδικασία αξιολόγησης και ελέγχου όλων των λειτουργιών και δράσεών του. Τα βήματα αυτά θα βελτιώσουν σημαντικά το επίπεδο και την ποιότητα των παρεχόμενων σπουδών. Τέλος, σημαντική προσπάθεια θα πρέπει να γίνει ώστε οι μέθοδοι διδασκαλίας και εκπαίδευσης να συνδυαστούν αρμονικά με την εισαγωγή και την αξιοποίηση των νέων ψηφιακών τεχνολογιών και την ενίσχυση της εξ αποστάσεως διδασκαλίας.

Οι άξονες στους οποίους στηρίζονται τα παραπάνω είναι η καλλιέργεια ερευνητικής κουλτούρας και η ουσιαστική συμμετοχή των φοιτητών και των μεταπτυχιακών φοιτητών στη διαδικασία εκπαίδευσης και δημιουργίας γνώσης. Επιπλέον, απαιτείται η αξιοποίηση και διαχείριση των πόρων και της περιουσίας των πανεπιστημίων, καθώς και η καθιέρωση συστήματος υποτροφιών που θα επιτρέπει στους φοιτητές, τους μεταπτυχιακούς φοιτητές και του μεταδιδακτορικούς ερευνητές να προχωρούν απρόσκοπτα στην έρευνά τους. Προς την κατεύθυνση αυτή θα πρέπει να αναβαθμιστεί ο ρόλος που παίζουν οι επιτροπές κοινωνικής πολιτικής των πανεπιστημίων, καθώς ζητούμενο είναι να νιώσουν οι ίδιοι οι φοιτητές ενεργά και δημιουργικά μέλη της πανεπιστημιακής κοινότητας. Το πανεπιστήμιο πρέπει να γίνει ένας ζωντανός πυρήνας γνώσης και δημιουργίας και με τον τρόπο αυτό να συμβάλει ουσιαστικά στην αντιμετώπιση των προβλημάτων που φέρνει ο 21ός αιώνας.

Τέλος, ουσιαστική προϋπόθεση για την ανάπτυξη των πανεπιστημίων είναι η ενίσχυση των διαπανεπιστημιακών σχέσεων και συνεργασιών με εκπαιδευτικό, επιστημονικό και ερευνητικό περιεχόμενο, σε εθνική, ευρωπαϊκή και διεθνή κλίμακα. Στόχος μας θα πρέπει να είναι τα πανεπιστήμια να αναλάβουν ηγετικό ρόλο στην οργάνωση δικτύων με πανεπιστήμια και ερευνητικά κέντρα του εξωτερικού, κάνοντας χρήση της εμπειρίας που αποκτήθηκε τα προηγούμενα χρόνια. Η ανάπτυξη της κινητικότητας των διδασκόντων, των ερευνητών και των φοιτητών είναι το πρώτο βήμα προς την εδραίωση ενός πανεπιστημίου με διεθνές κύρος, το οποίο θα προσελκύει ερευνητές και δασκάλους αναγνωρισμένης επιστημονικής καλίμπρας. Επιπλέον, θα πρέπει να παρακινήσουμε τις σχολές και τα τμήματα που δεν έχουν τη σχετική εμπειρία να ξεκινήσουν τέτοιες προσπάθειες. Το πανεπιστήμιο οφείλει να τους βοηθήσει και να τους δώσει κίνητρα προς αυτή την κατεύθυνση.

Η παραδοσιακή σχέση του πανεπιστημίου με την κοινωνία κάλυπτε την ανάγκη εκπαίδευσης και κατάρτισης που θα εξασφάλιζε τη μελλοντική δημιουργία επαγγελματιών σε διάφορους κλάδους της κοινωνικής ζωής και της οικονομίας. Ωστόσο το μοντέλο αυτό φαίνεται πως αλλάζει, καθώς αυξάνεται ο αριθμός των πολιτών που αποφασίζουν να ανακατευθύνουν τις καριέρες τους ως ενήλικες. Η διά βίου μάθηση έχει πλέον καθιερωθεί και στη χώρα μας, ενώ παράλληλα αυξάνεται ο αριθμός εκείνων που θα ήθελαν να την ακολουθήσουν. Έτσι, τα πανεπιστήμια θα πρέπει, στο πλαίσιο του νέου τους ρόλου, να αναζητήσουν την επαφή με άλλους κοινωνικούς φορείς και θεσμούς, σε μια περίοδο που η διαδικασία δημιουργίας της γνώσης αλλάζει και η ταχύτητα παραγωγής της πολλαπλασιάζεται, γεγονός που δημιουργεί προβλήματα στον τρόπο μετάδοσης και αφομοίωσης της νέας γνώσης από τους πολίτες της.

Το πανεπιστήμιο του μέλλοντος θα είναι περισσότερο περιεκτικό ως προς τις κοινωνικές ομάδες, θεμελιωδώς διεπιστημονικό και διατμηματικό ως προς την οργάνωση της έρευνας και της διδασκαλίας, αποτελεσματικό στον τρόπο οργάνωσης όλων των λειτουργιών και υπηρεσιών του και ικανό ώστε να είναι σε θέση να δημιουργεί τα αυριανά στελέχη και να αξιοποιήσει τους πόρους και τα αποτελέσματά του. Τα παραπάνω θα βελτιώσουν όχι μόνο την ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών, το επίπεδο εκπαίδευσης και φοίτησης των φοιτητών και των νέων ερευνητών του, αλλά θα ζωντανέψουν και θα δώσουν μια ελπίδα στην πόλη μας και την περιοχή στην οποία ζούμε.

Η Νανοτεχνολογία και οι εφαρμογές της από τον Καθηγητή κ. Στ. Λογοθετίδη

Αθήνα- Το GREEKINSIGHT συνεχίζει σήμερα με το δεύτερο μέρος της εισήγησης του καθηγητού του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου της Θεσσαλονίκης κ. Στέργιου Λογοθετίδη, στο συνέδριο Νανοτεχνολογίας και Οπτικομετρίας που έγινε στην Αθήνα. Ο κ. Λογοθετίδης μιλώντας στο σημαντικό αυτό συνέδριο για την Νανοτεχνολογία και τις εφαρμογές της, στη συνέχεια όσων δημοσιεύσαμε στις 6 Ιουλίου, είπε και τα ακόλουθα, που ασφαλώς έχουν σημασία για την ελληνική και διεθνή επιστημονική κοινότητα: «Κυρίως εμείς σήμερα θα αναφερθούμε στα ηλεκτρονικά και στην πληροφορική, θα αναφερθούμε στην παραγωγή ενέργειας και στην ποιότητα ζωής και άλλοι οι υπόλοιποι κλάδοι βεβαίως θα επηρεαστούν και αναμένονται να επηρεαστούν. Δύο είναι, ποιες είναι οι προσεγγίσεις αυτής της νέας τεχνολογίας. Είναι η προσέγγιση που είπαμε, αυτή που πήγαμε στο εργαστήριο, η της Φυσικής ας το πούμε από πάνω προς τα κάτω κοιτάζοντας τα πράγματα να φτάσουμε μέχρι την ανάλυσή τους σε επίπεδο μέχρι ατομικό μοριακό επίπεδο που είναι η προσέγγιση την οποία ακολούθησε η φύση μαζί με το self-assembly που θα πούμε σε λίγο τι ακριβώς είναι, ξεκινάμε από κάτω προς τα πάνω να δομούμε συστήματα, να κάνουμε ολόκληρα τουβλάκια για να χτίσουμε το οικοδόμημα που θέλουμε, με τον τρόπο που θέλουμε.

Τι κάνουμε αμέσως βλέπουμε και που βασιζόμαστε στη φυσική και στην επιστήμη των υλικών. Το ίδιο υλικό μπορεί να έχει διαφορετικές δομές, τρόπο σύνδεσης, ατομική σύνδεση και δομή και να μας δίνει διαφορετικές ιδιότητες. Χαρακτηριστική περίπτωση είναι ο άνθρακας, ο οποίος έχει διαφορετικές ιδιότητες  με τη μορφή του γραφίτη, του διαμαντιού, των μαύρων σωλήνων, των γραφείων τα τελευταία χρόνια έχει τελείως διαφορετικές ιδιότητες η ύλη αν παρουσιάζεται τρισδιάστατη με την ίδια απόκλιση θα μας δώσει τελείως διαφορετική συμπεριφορά αν είναι τρισδιάστατη αν γίνει δυσδιάστατη δηλαδή μία διάσταση μικρύνει πάρα πολύ, μονοδιάστατη ή μηδενικές διαστάσεις, όλες οι διαστάσεις είναι σχεδόν ατομικά. Διαφορετικές αποκλίσεις άρα  διαφορετικές ιδιότητες μπορούμε αυτό να το κάνουμε.
Ακόμα και οι αρχαίοι Έλληνες λέει γνωρίζανε για αυτό εδώ, γνωρίζαν το γκουαντικό φαινόμενο όταν δηλαδή η ύλη γίνει ή οι δομές γίνουν πολύ μικρές ή κυρίως οι κρυσταλλικές μπορεί να δίνουν διαφορετικό χρώμα στην απόκλισή τους, μπορεί να δίνουν για παράδειγμα όπως είπαμε εδώ ο χρυσός, τα ψήγματα του χρυσού, μάλλον τα μικροσωματίδια να δίνουν διαφορετική απόκλιση, αυτό εδώ λέγεται είναι το κύτρο του υλικού τον 4ο π.Χ αιώνα όπου στα ανάλογα είναι διαφορετική απόκλιση, οφείλεται ότι τα μικροσωματίδια χρυσού που περιείχε μέσα μετατραπόταν από μέταλλο σε ημιαγωγό, δεν είχαν κάνει μία αλχημεία, ξέρουμε σήμερα πλέον να ερμηνεύσουμε αυτό το φαινόμενο ότι ξαφνικά η απορρόφηση εδώ γίνεται κβαντική ή τελοσπάντων αλλάζει τελείως ενώ εδώ είναι η ενέργεια των φωτονίων είναι ένα μέταλλο που μόλις γίνει σε ψήγματα, σε μικρά ανάλογα τη διάσταση θα δώσουμε διαφορετική απόκλιση και μάλιστα ανάλογα το μέγεθός τους να δίνουμε και διαφορετικό χρώμα. Αυτό μπορεί να γίνει σε διάφορα διαλύματα όχι μόνο ο χρυσός αλλά σε πολλά άλλα υλικά.

Ένα άλλο εργαλείο που χρησιμοποιεί η νανοτεχνολογία σήμερα είναι το Self-Assembly η αυτοσυγκρότηση είναι μία βασική αρχή δομικής οργάνωσης σε όλες τις κλίμακες όχι μόνο στη νανοκλίμακα. Τι λέει αυτή εδώ πέρα ότι έχουμε μία όλα τα στοιχεία τα ατομικά, τα μοριακά, τα επιμέρους στοιχεία πηγαίνουν και συννενώνονται για να φτιάξουμε σταθερές δομές ελάχιστης ενέργειας. Φανταστείτε λοιπόν ότι έχουμε ένα διάλυμα εδώ όπου αυτές οι μικροδομές, οι νανοδομές ενώ είναι διαλυμμένες μέσα και συμπεριφέρονται έτσι άτακτα, τελείως άνορθα μόλις τις ρίξουμε πάνω σε μία επιφάνεια να πάνε να βρουν μία συγκροτημένη, ολοκληρωμένη, καλά ολοκληρωμένη επιφάνεια. Τεράστιες εφαρμογές, πολλές εφαρμογές, βλέπουμε, κάνουμε ένα copy, αντιγράφουμε τη φύση. Εδώ βλέπουμε ένα φαινόμενο πολύ απλό, το φαινόμενο του λωτού, πάντοτε τα φύλλα του λωτού είναι καθαρά. Γιατί είναι καθαρά; Διότι όπως υπάρχει μια αναδομή πάνω στην επιφάνεια μερικά νανόμετρα, όπως κυλά το νερό, αυτό εδώ είναι πάντα στρόγγυλο σαν μία μπάλα, βλέπουμε εδώ πως αυτό συμπεριφέρεται, όταν είναι μικρές αυτές, υπάρχει αυτή η μικροδομή περνώντας η μπάλα καθαρίζει την επιφάνεια αλλά όταν όμως δεν υπάρχει αυτή η μικροδομή, η νανοδομή δεν αφήνει, δεν επιτρέπει να παρασύρει τις βρωμιές. Επομένως μπορούμε πολύ εύκολα εμείς στο εργαστήριο να φτιάξουμε τέτοιες νανοδομές και επομένως να φτιάξουμε αυτοκαθαριζόμενες επιφάνειες για να τις κάνουμε χρήση.

Άλλο φαινόμενο, είναι εκατοντάδες τα φαινόμενα είναι οι αυτοκόλλητες επιφάνειες και εδώ έχουμε μια σειρά από πορόμικρα ζώα να περπατούν στις οροφές. Παραξενευόμαστε πως γίνεται αυτό εδώ πέρα, η πατούσα της σαύρας για παράδειγμα περιέχει πάνω από ένα δισεκατομμύριο τριχίδια, το πέλμα της το οποίο έχει κάθε ένα από τα τριχίδια 200 περίπου νανόμετρα μέγεθος, κάθε ένα από αυτό περιέχει 1000 ινίδια με μικρά ελάχιστα νανόμετρα το καθένα αυτά εδώ πλησιάζουνε την επιφάνεια όταν βρίσκεται στην οροφή ή βαδίζει ή κάθεται σε τοίχους, πλησιάζει τόσο κοντά αυτή τη διάσταση λιγότερο από 10 νανόμετρα μέχρι 0,1 νανόμετρο και οι δυνάμεις αυτές είναι ελλειπτικές. Οι δυνάμεις αυτές βέβαια είναι Van der Waal απ’ ότι βλέπω ο κύριος Αϋφαντής στην ομιλία του θα σας πει λίγα παραπάνω πράγματα αρχίζουμε να δίνουμε σημασία σε δυνάμεις τις οποίες ή φαινόμενα τα οποία δε δίναμε παλαιότερα τόση σημασία. Δυνάμεις Van der Waal είναι πολύ σημαντική και παίζουνε μεγάλο ρόλο. Αντιγράφουμε λοιπόν όλα αυτά τα φαινόμενα, μας τα διδάσκει η φύση και μπορούμε να ποια αφού θα κάνουμε εμείς κατασκευές στο εργαστήριο να μπορέσουμε να αντιγράψουμε τη φύση και να μεταφέρουμε αυτά σε χρήσιμες εφαρμογές για τον άνθρωπο και για την υγεία του.

Μπαίνουμε λοιπόν στις εφαρμογές. Νέα ενέργεια. Το πρόβλημα του πλανήτη μας είναι ότι χρησιμοποιεί, το πρόβλημά μας που ηγούμαστε είναι ότι χρησιμοποιούμε τεχνολογίες εκατό χρόνων παλιές, οι οποίες λερώνουν, βρωμίζουν με το διοξείδιο του άνθρακα την ατμόσφαιρα, το περιβάλλον αλλά επιπλέον δεν είναι μόνο ότι βρωμίζουν δε θέλουμε μόνο καθαρές τεχνολογίες, καινούργιες αλλά θέλουμε και τεχνολογίες οι οποίες θα υπάρχουν αποθέματα. Το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο ακόμα και το ουράνιο είναι περιορισμένα. Αυτή είναι η κατανάλωση που χρειαζόμαστε ανά χρόνο στον πλανήτη, 30-35 φορές αλλά τόσο χρόνια το πολύ να αντέξουνε. Χρειαζόμαστε λοιπόν και καθαρές τεχνολογίες γι’ αυτό και η απόφαση 2 φορές η Ευρωπαϊκή Ένωση για το 2020 υπάρχουν αυτά τα καθορισμένα 20, 20, 20, 20% αναλώσιμη ενέργεια, 20% …, τρία 20% τα οποία πρέπει να τα πετύχουμε αλλά πρέπει να χρησιμοποιήσουμε και ανανεώσιμες μορφές ενέργειας.

Ποιες μπορεί να είναι αυτές εδώ; Η Ηλιακή Ενέργεια πρώτα απ’ όλα. Είναι αστείρευτη, δίνει τη ζωή, είναι αυτή η ποσότητα που έρχεται στη γη, μπορούμε λοιπόν να κάνουμε χρήση αυτής της ενέργειας. Οι προβλέψεις λένε και αυτό το ξέρανε οι πρωθυπουργοί που πήρανε την απόφαση πριν ενάμιση χρόνο ότι το 2020 θα είμαστε σε θέση, οι τεχνολογίες οι οποίες έχουμε στα χέρια μας, να παράγουμε την ενέργειά μας με αυτό τον τρόπο. Ήδη το αέριο και το πετρέλαιο πέφτουν κάτω, η πυρηνική ενέργεια δεν μπορεί να παρέχει όλη την ενέργεια, η βιομάζα στερεύει και βεβαίως το νερό που θα χρησιμοποιήσουμε είναι πολύ περισσότερο από αυτό που θα πάρουμε, επομένως είναι καθορισμένες οι πηγές και η εκμετάλλευση. Ό,τι προέρχεται από τον ήλιο το μεγαλύτερο μέρος το 50% περίπου μέχρι το τέλος του αιώνα θα προέρχεται από ηλιακή ενέργεια, το 20% από τα αιολικά και τα υπόλοιπα όπως βλέπουμε εδώ πέρα».

ΑΠΘ Διδάκτορες σε ρόλο κλητήρα

Αναδημοσίευση από Εφημερίδα “Μακεδονία”, 09/11/2008

Μπορεί να έχουν αυξημένα επιστημονικά προσόντα, δηλαδή μεταπτυχιακά, διδακτορικά αλλά και πολύχρονη ερευνητική εμπειρία, όμως η δουλειά τους είναι να βάζουν σφραγίδες και αυτοκόλλητα στα βιβλία. Περίπου 300 εργαζόμενοι ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου (ΙΔΑΧ) του ΑΠΘ δεν είχαν ακριβώς την εξέλιξη που φανταζόταν.

Η ανακοίνωση της “αοριστικοποίησης” τους, όπως την ονομάζουν, σίγουρα τους ικανοποίησε, ωστόσο, η χαρά διήρκεσε πολύ λίγο, όσο να μάθουν ποια θα είναι τα νέα τους καθήκοντα. Ενώ όλα τα προηγούμενα χρόνια εργαζόταν σε διάφορα ερευνητικά προγράμματα με συμβάσεις έργου, τώρα, που είχαν καλύτερες εργασιακές σχέσεις, καλούνταν να καλύψουν διοικητικές θέσεις. “Ουσιαστικά αυτοί ‘σήκωσαν’ την έρευνα του ΑΠΘ από το 1998 έως το 2005. Εάν δεν υπήρχαν, το πανεπιστήμιο θα είχε καταρρεύσει. Είναι φρέσκοι άνθρωποι με πολλά προσόντα και τους αναγκάζουν να βάζουν σφραγίδες. Τι αξιοποίηση προσωπικού είναι αυτή;”, τονίζει ο πρόεδρος του τμήματος Φυσικής, Στέργιος Λογοθετίδης, ο οποίος είδε να ‘χάνονται’ αρκετά καλά ερευνητικά…μυαλά.
Ένα από αυτά ήταν και η Αναστασία Χουρμουζιάδου. Με δυο πτυχία Αρχιτεκτονικής και Χημείας, με διδακτορικό στη Μουσειολογία αλλά και με οκτώ χρόνια εμπειρίας στην ανασκαφή του Δισπηλιού, πλέον υποστηρίζει -χωρίς προσόντα, όπως αναφέρει- την ιστοσελίδα του τμήματος Φιλολογίας. “Είναι αστείο να υπάρχουν άτομα, τα οποία έχουν εκπαιδευτεί στο ΑΠΘ και μόλις φτάσουν στο επίπεδο ωρίμανσης, το ίδιο το πανεπιστήμιο να αρνείται την επιστημονική τους υπόσταση και να μη τους δίνει την ευκαιρία να επιστρέψουν ένα κομμάτι της εμπειρίας τους πίσω. Είμαστε άνθρωποι με υψηλή εξειδίκευση και προσόντα και το πανεπιστήμιο, αντί να μας έχει βιτρίνα, μας υποβιβάζει” σχολίασε η κ. Χουρμουζιάδου.
Δεν είναι η μόνη, αλλά υπάρχουν άλλοι τουλάχιστον δέκα αρχαιολόγοι με ανασκαφική εμπειρία, που η δουλειά τους είναι πλέον να τοποθετούν αυτοκόλλητα στα βιβλία αλλά και μια συντηρήτρια αρχαιοτήτων -η μόνη αορίστου χρόνου- η οποία εργάζεται στο πρωτόκολλο. Την ίδια τύχη είχαν και οι νηπιαγωγοί του παιδικού κέντρου του ΑΠΘ.

ΟΙ ΕΡΓΑΣΙΑΚΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ
Αρκετοί έχουν ενταχθεί στο προσωπικό των ΑΕΙ με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου από το 2000. Η λεγόμενη “αοριστικοποίηση” έγινε σε δύο φάσεις, από δυο διαφορετικές κυβερνήσεις, το 2000 και το 2004, με βάση τους νόμους 2839/2000, 3051/2002 και του ΠΔ 164/2004 (γνωστό ως “Παυλόπουλου”) και τα κριτήρια που έθεταν.
Αυτή τη στιγμή από τους 550 εργαζόμενους με σύμβαση ΙΔΑΧ του ΑΠΘ, περίπου 300 διαθέτουν αυξημένα επιστημονικά προσόντα (από αυτούς σχεδόν 100 κατέχουν διδακτορικό δίπλωμα, ενώ οι υπόλοιποι είτε ολοκληρώνουν τη διδακτορική τους διατριβή είτε κατέχουν μεταπτυχιακό τίτλο, ενώ οπωσδήποτε διαθέτουν σημαντική ερευνητική δραστηριότητα σε εξειδικευμένα αντικείμενα). Όμως, όπως αναφέρει το Σωματείο Εργαζομένων με Σύμβαση Εξαρτημένης Εργασίας Ιδιωτικού Δικαίου στο ΑΠΘ, το οποίο έχει επανειλημμένα ζητήσει από τις πρυτανικές αρχές να αναθεωρηθεί η απόφαση, “αυτή η εξειδικευμένη γνώση και εμπειρία δεν αξιοποιείται προς όφελος της εκπαιδευτικής και ερευνητικής δραστηριότητας, αφού οι περισσότεροι από εμάς έχουμε αναλάβει διοικητικά καθήκοντα σε διάφορες υπηρεσίες του ΑΠΘ (γραμματείες, βιβλιοθήκες, μουσεία, εργαστήρια κτλ.). Σε πολλές περιπτώσεις δε, λόγω ελλείψεων επιστημονικού προσωπικού, καλούμαστε να υποστηρίζουμε την ερευνητική και εκπαιδευτική διαδικασία του ΑΠΘ, αλλά, υπό το παρόν εργασιακό μας καθεστώς, αυτή η προσφορά δεν αναγνωρίζεται”.
Η λύση, μάλιστα, που αιτούνται, είναι η ένταξή τους στους κλάδους ΕΕΔΙΠ (εργαστηριακό εφαρμοσμένο διδακτικό προσωπικό) και ΕΤΕΠ (εξειδικευμένο τεχνικό εργαστηριακό προσωπικό) μετά από κρίση και ανάλογα με τα πραγματικά τους προσόντα. “Παρουσιάζεται το φαινόμενο στον ίδιο χώρο να υπάρχουν σε διπλανά γραφεία εργαζόμενοι πολλών εργασιακών σχέσεων: μόνιμοι, αορίστου, συμβασιούχοι και εργολαβικοί. Οι εργασιακές σχέσεις στο ΑΠΘ είναι κυκεώνας”, σχολίασε ο πρόεδρος του σωματείου, Γιάννης Κουρμούλης.

ΑΕΙ Στο ραφί οι βιβλιοθηκάριοι

Στις 31 Δεκεμβρίου διακόπτονται οι συμβάσεις 380 ατόμων που εργάζονται στις πανεπιστημιακές βιβλιοθήκες, 25 από τους οποίους εργάζονται στην κεντρική βιβλιοθήκη του ΑΠΘ. Οι τελευταίοι στελεχώνουν για τρία χρόνια υπηρεσίες που είτε ξεκίνησαν να λειτουργούν με την έναρξη της εργασίας τους στο πανεπιστήμιο είτε αναπτύχθηκαν και εξελίχθηκαν, όπως η μονάδα ψηφιοποίησης, η μονάδα υποστήριξης ηλεκτρονικών μαθημάτων, η μονάδα επιμόρφωσης και εκπαίδευσης χρηστών, και η μονάδα αναδρομικής καταλογράφησης σπάνιων συλλογών.
Σύμφωνα με το μέλος της σωματειακής επιτροπής συμβασιούχων έργου βιβλιοθηκών ΑΠΘ, Δημήτρη Νεοφώτιστο, η διακοπή των συμβάσεων θα σημάνει την αναστολή ή, αν όχι, τη διακοπή των υπηρεσιών και σίγουρα την άρρυθμη λειτουργία των περιφερειακών βιβλιοθηκών, με αποτέλεσμα την υποβάθμιση των υπηρεσιών της βιβλιοθήκης του πανεπιστημίου. Και για να το κάνει κατανοητό παραθέτει ορισμένα στοιχεία, που εξηγούν τα αποτελέσματα των εργασιών τους όλα αυτά τα χρόνια:
– 680 ηλεκτρονικά μαθήματα 300 μελών ΔΕΠ που εξυπηρετούν πάνω από 10.000 χρήστες του ΑΠΘ.
– Επιμόρφωση πάνω από 5.000 φοιτητών στις ηλεκτρονικές υπηρεσίες ΑΠΘ.
– 110.000 και πλέον εγγραφές ποικίλων θεμάτων στη ψηφιοθήκη, το ηλεκτρονικό αποθετήριο του πανεπιστημίου.
– 13.000 καταλογραφημένα τεκμήρια σπάνιων συλλογών.
Στο μυαλό των εργαζομένων στις βιβλιοθήκες του ΑΠΘ υπάρχει ακόμα και το ενδεχόμενο κινητοποιήσεων, σε συνεργασία με συναδέλφους τους άλλων ΑΕΙ, εάν δεν υπάρξει τουλάχιστον η υπόσχεση για ανανέωση των συμβάσεων τους, αν όχι για άμεση μονιμοποίησή τους.

Α. Μάνθος “Έχουμε ανάγκη στη διοίκηση”
“Αυτή τη στιγμή το ΑΠΘ δεν έχει ανάγκη από ερευνητές αλλά από διοικητικούς υπαλλήλους. Εάν βγάλουμε αυτά τα 300 άτομα από τις διοικητικές υπηρεσίες το πανεπιστήμιο θα κλείσει”, τόνισε ο πρύτανης του ΑΠΘ, Αναστάσιος Μάνθος, ο οποίος, παράλληλα, αναφέρει ότι πρόκειται ουσιαστικά για απόφαση της πολιτείας. “Όταν αποδέχτηκαν τη θέση, γνώριζαν ότι προοριζόταν για τη διοίκηση. Δεν υποτιμώ τη δουλειά κανενός, αλλά οι συγκεκριμένοι υπάλληλοι αμείβονται για να προσφέρουν διοικητικές υπηρεσίες. Εάν θέλουν να εργάζονται στην έρευνα μπορούν να το κάνουν τον υπόλοιπο χρόνο τους ή να προσπαθήσουν να αλλάξουν την εργασιακή τους σχέση με το πανεπιστήμιο”, σχολίασε ο κ. Μάνθος.
Σε ό,τι αφορά για τους συμβασιούχους των βιβλιοθηκών, ο πρύτανης του ΑΠΘ εξέφρασε την ελπίδα ότι η πολιτεία θα μεριμνήσει για τους συγκεκριμένους υπαλλήλους.

Σύγκλιση των επιστημών

Αναδημοσίευση από Εφημερίδα “Καθημερινή”, 23/03/2008.

Τα τελευταία χρόνια, οι ραγδαίες εξελίξεις στους τομείς των βασικών Επιστημών (Φυσική, Χημεία, Βιολογία) και της Πληροφορικής, αναδεικνύουν ολοένα και περισσότερο την τάση σύγκλισής τους προς την κατεύθυνση του ελέγχου της ύλης σε ατομικό και μοριακό επίπεδο, στη νανοκλίμακα. Η σύγκλιση αυτή έχει σαν αποτέλεσμα την ανάδειξη της νανοτεχνολογίας και τη συνδυασμένη χρήση των φυσικών νόμων, χημικών ιδιοτήτων και βιολογικών διαδικασιών που θα φέρουν επανάσταση στην καθημερινή μας ζωή και στη βελτίωση της ποιότητάς της, στον τρόπο ανάπτυξης-επεξεργασίας και παραγωγής υλικών και διατάξεων, στη διαχείριση του περιβάλλοντος, στα εργαλεία παραγωγής και δημιουργίας νέας γνώσης και στον τρόπο μάθησης και εκπαίδευσης. Για παράδειγμα, η ανάπτυξη δομών και μικροσυσκευών θα γίνεται πλέον με βάση τις δύο προσεγγίσεις, από «κάτω προς τα πάνω», όπως έκανε η φύση, και αυτής της φυσικής και  μικροηλεκτρονικής από «πάνω προς τα κάτω» με αποτέλεσμα τον κατά παραγγελία σχεδιασμό και έλεγχο των ιδιοτήτων και της λειτουργικότητάς τους. Επομένως, μέσω της νανοτεχνολογίας, οι εξελίξεις στους τομείς των οργανικών ηλεκτρονικών-φωτονικής (π.χ. OLEDs, e-paper, OPVs) και νανο-ηλεκτρονικής, της ηλιακής ενέργειας (π.χ. μαζική παραγωγή, υψηλή απόδοση και χαμηλό κόστος των OPVs), της νανοβιοτεχνολογίας και νανοϊατρικής (π.χ. βιοενεργά βιοϋλικά, νανο-βιο-αισθητήρες, αναγεννητική ιατρική), της αρχιτεκτονικής και διακοσμητικής κτλ, σε συνδυασμό με τα επιτεύγματα της πληροφορικής, αναμένονται να είναι θεαματικές, να καταλήγουν σε προϊόντα με τις επιθυμητές ιδιότητες και να καλύπτουν εξατομικευμένες ανάγκες του ανθρώπου.

Άρθρο στην Ελευθεροτυπία

Αναδημοσίευση από Εφημερίδα “Ελευθεροτυπία”, 26/02/2004

Εργαλεία, συσκευές, διατάξεις σμικρύνονται σε μέγεθος νάνο. Στη νανοτεχνολογία συμμετέχουν όλες οι βασικές επιστήμες: Φυσική, χημεία, βιολογία, μαθηματικά, τεχνολογία. Η θεώρηση και ανάμειξη των επιστημών συναντούν εφαρμογές στην πληροφορική, τις τηλεπικοινωνίες, την επικοινωνία, τη βιομηχανία, την καθημερινότητα, την ενέργεια, τη διαχείριση του περιβάλλοντος, την υγεία κ.ά. Τα κινητά μας τηλέφωνα είναι ένα μόνο παράδειγμα.

Ο πρώτος ερευνητικός πυρήνας, που θα προχωρήσει και θα κάνει πράξη τη γνώση, θα παράξει αγαθά που θα έχουν εφαρμογές και θα προσελκύσουν κεφάλαια έχει δημιουργηθεί.

Το πρώτο που κάναμε είναι οι ανθρώπινες υποδομές. Η Θεσσαλονίκη, εκ των πραγμάτων, αποτελεί κέντρο, καθώς διαθέτει το υψηλότερο ανθρώπινο δυναμικό σε επιστημονικό επίπεδο και σε παραγωγή επιστημόνων στην Ελλάδα. Εχει πάνω από 120.000 φοιτητές, ποσοστό που ξεπερνάει το 10% του πληθυσμού της. Αυτό το δυναμικό πρέπει να ενισχυθεί από τους φορείς και την πολιτεία».